Een Pyrrhus-overwinning voor GL/PvdA

Nederland heeft gestemd. En hoe!

Iedereen heeft de verkiezingsuitslag op zijn netvlies. Op de cijfers hoef ik dus niet nader op in te gaan. Het gaat mij nu om een duiding.

De PVV heeft op extreemrechts de concurrenten leeggezogen, GL/PvdA op links. De PVV haalde nogmaals ook linkse kiezers weg. Daarmee is het politieke krachtenveld verhelderd. Rechts heeft een ruime meerderheid. Het linkse aandeel in de politiek is nu zo’n 40 zetels. Dat staat in schril contrast tot de 53 van de PvdA alleen al in 1977. Hoe kan dat?

Ten eerste. Wie door zijn oogharen naar de geschiedenis kijkt ziet dat linkse en rechtse perioden elkaar afwisselen. De overgang van de laatste linkse periode (de 60er jaren) naar de huidige rechtse periode verliep vreedzaam. Voor de overgang van de laatste rechtse naar die linkse periode was een wereldoorlog nodig… 
Die rechtse periode kenmerkte zich, net als nu, door nationalisme, racisme, scherpe tegenstellingen in de maatschappij, en een partijprogramma gericht op de ‘gewone’ mensen omdat daar veel kiezers te werven zijn. Niet voor niets werd er gesproken over Nationaal Socialisme. Een contradictie, want socialisme gelooft juist in de Internationale.
 De natuurlijke achterban, de mensen waarvoor we het doen, is massaal weggelopen naar extreem-rechts en vindt daar een thuis.

Daarom is de uitkomst voor GL/PvdA, en voor links Nederland ongeveer het maximaal haalbare in het huidige tijdsgewricht.

Ten tweede. De PvdA is (en wordt) nog steeds lamgeslagen door de deelname aan Rutte 2. Het afscheid nemen van de flirt met het neo-liberalisme naar een meer klassiek sociaaldemocratisch verhaal is met (te) weinig tromgeroffel gemaakt.

Over dat verhaal: Al jaren wordt er binnen de PvdA geklaagd over het ontbreken van een helder sociaal democratisch vergezicht.  Gelukkig zijn er binnen de PvdA initiatieven daartoe. Ik noem LinksOm! en de PvdA-groep Basiszekerheid. Gericht op het vinden van structurele oplossingen voor het uitbannen van armoede in onze maatschappij. 
Het moet toch mogelijk zijn om met dit soort initiatieven weer sociaaldemocratische kleur op onze wangen te krijgen?

Over de campagne-insteek van een elitair GL-verhaal met een socialistisch sausje kunnen we van alles vinden. Daarmee win je echt de weggelopen kiezers niet mee terug. Daar is veel meer voor nodig. We moeten weer op zoek naar onze achterban, de wijken in, b.v. Met een wervend sociaaldemocratisch verhaal.

Voor ons de taak om een vreedzame overgang naar linkse tijden te forceren.

In jaren-60 jargon: Adequate actie!

Dick Slettenhaar